Uścisk dłoni istnieje w takiej czy innej formie od tysięcy lat, ale początki tego gestu są nieoczywiste. Jedna z popularnych teorii głosi, że gest wziął się z pragnienia wyrażenia swoich pokojowych zamiarów. Otwierając swoje puste prawe dłonie, obcy sobie ludzie mogli pokazać, że nie trzymają broni i nie mają złych zamiarów wobec siebie.
Niektórzy nawet sugerują, że ruch w górę i w dół, czyli charakterystyczne potrząsanie dłońmi, miało na celu opróżnić rękawy z ewentualnych noży i sztyletów.
Jeszcze innym wytłumaczeniem jest to, że uścisk dłoni był symbolem dobrej wiary podczas składania przysięgi lub przyrzeczenia. Kiedy ludzie łączą dłonie w uścisku, potwierdzają, że ich słowo i zawarta umowa staje się świętą. Obligują się do dołożenia wszelkich starań na rzecz realizacji postanowień.
„Umowa może zostać szybko i jasno wyrażona w słowach, ale jest skuteczna tylko poprzez rytualny gest. Otwarte, bezbronne dłonie wyciągnięte do siebie, chwytają się we wzajemnej zgodności.” – mawiał znany historyk Walter Burkert.
Uścisk dłoni wśród źródeł historycznych
Jedno z pierwszych źródeł historycznych przedstawiających uścisk dłoni znajduje się na obelisku z dziewiątego wieku p.n.e. Scena pokazuje jak asyryjski król Salmanasar III naciskając wyraża popularny gest w celu zawarcia sojuszu. Homer opisywał uściski dłoni kilka razy w „Iliadzie” i „Odysei”. Najczęściej w odniesieniu do zobowiązań i wyrażenia zaufania.
Gest ten był także powracającym motywem w czwartym i piątym wieku p.n.e. na greckiej sztuki nagrobkowej. Groby często przedstawiają osobę zmarłego w uścisku dłoni z członkiem swojej rodziny. Oznacza to ostateczne pożegnanie lub wieczną więź między żywymi i umarłymi. W starożytnym Rzymie, w międzyczasie, uścisk dłoni był często używany jako symbol przyjaźni i lojalności. Pary uściśniętych rąk pojawiały się nawet na monetach rzymskich.
Powszechna dzisiaj forma powitania
Chociaż uścisk miał kilka znaczeń w starożytnym świecie, dzisiaj powszechnym zjawiskiem jest użycie go w geście codziennego powitania. Niektórzy historycy uważają, że forma ta została spopularyzowana przez kwakrów w XVII wieku. Uznali oni prosty gest, jako bardziej egalitarną formę powitania, niż kłanianie się lub ściąganie kapelusza.
Później szybko stał się on powszechny, a od 1800 roku, podręczniki etykiety często zawierały wytyczne dotyczące prawidłowej techniki, w jakiej należy wykonać uścisk dłoni. Wstrząśnięcie i uścisk miały być stanowcze, ale niezbyt silne. Jeden z podręczników z 1877 roku radzi swoim czytelnikom, aby „człowiek, który brutalnie ściska dłoń oferowaną mu w ramach pozdrowienia, nie powinien już nigdy mieć szansy na powtórzenie swojego przestępstwa.”
Jeżeli chcesz być na bieżąco, polub fanpage Pomijane Wiadomości na Facebooku.
